Stal to materiał, który znajduje zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu, gdzie liczy się odporność na działanie różnych czynników – od korozji, przez działanie kwasów albo wysokie temperatury. Do produkcji części maszyn albo innych komponentów często używane są dwa jej rodzaje, a mianowicie stal nierdzewna oraz kwasoodporna (inaczej określana również jako kwasówka). 

Poniżej przyjrzymy się bliżej temu, jak odróżnić od siebie poszczególne rodzaje stali: nierdzewną oraz kwasoodporną. Sprawdź szczegóły i dowiedz się więcej.

Stal kwasoodporna a stal nierdzewna – co warto wiedzieć? 

Stale wyróżniające się właściwościami antykorozyjnymi stanowią niewielki procent wszystkich gatunków stali, jakie wykorzystywane są w różnych gałęziach przemysłu. 

Stal nierdzewna jest grupą stopów żelaza z węglem, do których dodaje się pierwiastki uszlachetniające, czyli nikiel oraz chrom. Właśnie to sprawia, że posiadają one specjalne właściwości fizykochemiczne. 

Stal nierdzewna – jak sama nazwa wskazuje – charakteryzuje się przede wszystkim dużą odpornością na korozję, co czyni ją dobrym rozwiązaniem w zastosowaniach przemysłowych. Gatunki stali nierdzewnej mogą być ponadto wytrzymała na różne szkodliwe czynniki zewnętrzne, jak też wysokie temperatury. Różne gatunki stali nierdzewnej mogą być na przykład używane do produkcji części maszyn, jak chociażby śruby trapezowe nierdzewne. 

Stal kwasowa także posiada właściwości odporne na korozję dlatego rozpoznanie, z jakim dokładnie gatunkiem stali mamy styczność, dla wielu osób może być sporym wyzwaniem. 

Normy dotyczące stali kwasoodpornej i nierdzewnej

Różnice dotyczące tego, czym dokładnie różnią się kwasówka oraz stal o właściwościach antykorozyjnych (nierdzewna) dobrze obrazują normy PN-71/H-86020, które kiedyś były stosowane w odniesieniu do tych materiałów. 

Zgodnie z przytoczoną normą, mianem stali nierdzewnej określano wszystkie materiały, w których zawartość chromu przekraczała 12 procent. Dawna norma określała, że stal kwasoodporna stanowi odmianę nierdzewnej. Mogła być ona stopem chromowym (albo chromowo-niklowym). Zawartość dodatków określona była na poziomie 15-20 procent chromu oraz 8-14 procent niklu. Wspomniana stal musiała posiadać krystaliczną strukturę (mówimy tutaj o stali austenitycznej). Zapewniało to jej odporność na wszelkie kwasy organiczne, jak i większość nieorganicznych. 

Problemy związane z odróżnieniem komponentów ze stali kwasoodpornej i nierdzewnej mogą wynikać z obecnie przyjętej normy europejskiej PN-EN 10088. Według obecnych standardów, obecne wyroby mogą być zakwalifikowane jako stal nierdzewna, żaroodporna i żarowytrzymała. Stal kwasoodporna zostaje zatem wrzucona do kategorii nierdzewnych. 

Stal nierdzewna a kwasówka – jak je odróżnić?

Rozróżnienie stali nierdzewnej od stali kwasoodpornej możemy przeprowadzić na kilka sposobów. Jednym z nich jest między innymi analiza składu chemicznego. W tym miejscu warto wiedzieć, że stal nierdzewna zawiera dodatek chromu. W powietrzu reaguje on z tlenem, tworząc w ten sposób warstwę tlenku chromu, która cechuje się wysoką odpornością na korozję. W stali kwasoodpornej znajdziemy z kolei dodatek niklu. Dzięki niemu materiał jest znacznie bardziej wytrzymały na działanie korozji w warunkach, gdzie narażony będzie na działanie kwasów albo soli. 

Znacznie prostszą metodą będzie sprawdzenie właściwości magnetycznych stali nierdzewnej oraz kwasówki. Wystarczy przyłożyć magnes do materiału, aby przekonać się, że stal czarna i nierdzewna są podatne na zjawisko przyciągania magnetycznego. Stal kwasoodporna nie jest natomiast magnetyczna, zatem nie będzie przyciągać magnesu. 

Kolejnym sposobem na to, jak rozpoznać stal nierdzewną i kwasoodporną, jest analiza jej wyglądu. W tym celu należy zastosować odpowiednie techniki polerowania, które pozwolą nam stwierdzić, że stal nierdzewna jest bardziej podatna na odbijanie światła, a co z tego wynika – jej powierzchnia będzie znacznie bardziej lśniąca niż w przypadku kwasówki. 

W przypadku, kiedy nie jesteśmy w stanie dokładnie określić, z jakim rodzajem stali mamy do czynienia, możemy skorzystać z badań niezależnych laboratoriów, gdzie za pomocą specjalnych testów będzie można sprawdzić cechy danej stali. 

Podsumowanie

Stal nierdzewna jest popularnym materiałem, który znajduje zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu. Odróżnienie stali nierdzewnej od stali kwasoodpornej może stanowić dla wielu problem, jednak w takim przypadku warto sprawdzić ich właściwości. Przykładowo, stal nierdzewna będzie wykazywać właściwości magnetyczne. W przypadku, kiedy nadal nie jesteśmy pewni, z jaką dokładnie stalą mamy kontakt, dobrą opcją będzie sprawdzenie pierwiastków obecnych w składzie chemicznym i zlecenie dokładnych badań w niezależnym laboratorium.