Przekładnie łańcuchowe to konstrukcje, które możemy spotkać w wielu branżach. W ten sposób określa się mechaniczne przekładnie cięgnowe, w których rolę cięgna pełni odpowiedni łańcuch. To właśnie z jego elementami zazębiają się zęby kół łańcuchowych, co umożliwia przenoszenie napędu.
Mimo prostej budowy, trudno wyobrazić sobie bez nich sprawne działanie wielu urządzeń, z jakich korzystamy każdego dnia. Poniżej przyjrzymy się bliżej temu, czym jest przekładnia łańcuchowa, jaką ma budową, rodzaje i przykłady zastosowań.
Budowa przekładni łańcuchowej
Przekładnie łańcuchowe wyróżniają się stosunkowo prostą budową, na którą składają się: co najmniej dwa koła łańcuchowe oraz połączony z nimi, dopasowany łańcuch.
W opisywanych przekładniach zęby kół zazębiają się z pasującym do nich łańcuchem, a to pozwala na przenoszenie napędu.
Rodzaje przekładni łańcuchowych
Przekładnie łańcuchowe możemy podzielić ze względu na to, jaki łańcuch został w nich zastosowany. W tym miejscu wskazać należy cztery podstawowe rodzaje: sworzniowe, tulejkowe, rolkowe oraz zębate. Każde z nich posiadają swoją specyfikę, dlatego sprawdzą się w konkretnych zastosowaniach, wymagających innych parametrów. Oto ich krótka charakterystyka.
- Łańcuchy sworzniowe – bardzo proste, a jednocześnie cechujące się małą wydajnością, co sprawia, że są stosunkowo rzadko wykorzystywane w napędach. Prosta konstrukcja przekłada się na niewielką prędkość wynoszącą około 0,5 m/s. W tych łańcuchach zewnętrzne płytki osadzone są na wcisk, z kolei wewnętrzne – luźno spoczywają na sworzniach. Trzeba także wspomnieć o tym, że ich sporą wadą jest stosunkowo szybkie zużywanie się elementów.
- Jeżeli poszukujemy szybszych i trwalszych rozwiązań, powinniśmy postawić na łańcuchy tulejkowe. Ich nazwa pochodzi od dodatkowego elementu, jakimi są obrotowe tulejki osadzone na sworzniach. Wyróżniają się mniejszą awaryjnością, a do tego mogą osiągać zdecydowanie większą prędkość – maksymalnie wynosi ona nawet 15 m/s.
- Bardziej rozbudowaną opcją są łańcuchy rolkowe. Posiadają podobną konstrukcję do tych, które zostały opisane powyżej, jednak dodatkowo zostały wyposażone w rolkę – obracającą się niezależnie od tulejki. Ich ogromnym plusem jest trwałość, a dodatkowo niewielkie zużycie uzębień na kołach, co wiąże się z tańszą eksploatacją.
- Łańcuchy zębate to rozwiązanie, na które warto zwrócić uwagę ze względu na cichą pracę oraz dużą wytrzymałość. Wyróżniają się trapezowymi występami, które zazębiają się z kołami. Zsuwaniu się łańcucha w czasie pracy zapobiegają specjalne płytki prowadzące.
Przekładnie łańcuchowe – zastosowanie
Przekładnie łańcuchowe stosowane są w wielu maszynach i urządzeniach – od tych, które wykorzystujemy na co dzień, aż do stosowanych w licznych gałęziach przemysłu, gdzie narażone są na wiele negatywnych czynników. Doskonale sprawdzają się w przypadku przenoszenia dużych obciążeń.
Wśród przykładowych zastosowań przekładni łańcuchowej możemy wskazać: rowery, motocykle, maszyny rolnicze, obrabiarki.